Ridder in Afrika

Ridder in Afrika

Hoe plaats je een middeleeuwse ridder in gevecht met een wilde leeuw? Daar zat ik een keer wat over te dagdromen en historisch gezien is dit lastiger dan je wellicht in eerste instantie zou denken. Onder de werktitel ‘Ridder in Afrika’ ben ik daarom bezig met onderzoek voor een verhaal waarin deze situatie plausibel voorkomt.

Aangezien leeuwen al sinds de oudheid niet meer voorkomen tot Europa, leidde het project naar een studie van de vijfde kruistocht naar Egypte van 1217 tot 1221; een geschikte historische gebeurtenis om een ridder op een aannemelijke manier in Afrika te krijgen. Vervolgens moest ik me om de situatie daar goed te kunnen beschrijven wel verdiepen in de geschiedenis van Egypte, met aandacht voor de dynastie van de Ajjoebiden die daar dan aan de macht is, bekend van Saladin, en het daaraan voorafgaande minder bekende Kalifaat van de Fatimiden.

In Egype zijn we echter nog niet op een geschikte plek, want leeuwen kwamen ook daar rond die tijd al niet meer in het wild voor, daarvoor moet het avontuur zich uiteindelijk nog verder zuidelijk in Afrika afspelen. Vandaar dat er onderzoek volgde naar de oorsprong van de Swahili handelsnederzettingen aan de oostkust van Afrika, specifiek het sultanaat van Kilwa, welke bloeide van de 12e tot de 15e eeuw. Vanuit Egypte werd er met deze steden gehandeld, dus het wordt een koud kunstje om de ridder daar terecht te laten komen en dan lukt het vast ook wel om daar ergens een wilde leeuw te ronselen voor het verhaal.

Een ‘ridder’ zonder specificatie is natuurlijk lekker cliché-kinderachtig, dus reken er maar op dat die achtergrond complexer wordt dan ik hier nu kan beschrijven, zonder alvast te veel van de eerste fase van het verhaal weg te geven. Daarnaast ben ik niet direct geïnteresseerd in de kruistocht zelf voor het verhaal, dat is slechts achtergond en vertrekpunt.

Ik zit er aan te denken om als hoofdpersoon een Fries genaamd Jillert (van Engwierum) te nemen, samen met zijn kameraad Idwer (van Reitsum). Ze worden voor het begin van het verhaal samen met de adellijke Boudewijn uit Holland (of wellicht ga ik voor een Egbert) en zijn schildknaap Dirk gevangen genomen in Egypte, waarna een nog veel groter avontuur volgt dan ze voor mogelijk hielden toen ze zich aanmelden voor de kruistocht.

Ik zal eerst proberen stukjes achtergrondinformatie te bundelen. Ohja, die kaart erbij heb ik zelf gemaakt:)

De citadel van Caïro

Welke zaken zouden een reiziger opvallen die begin 13e eeuw langs de Nijl trok en daar de naast elkaar gelegen steden Fustat en Caïro aandeed? Natuurlijk zou deze reiziger een blik willen werpen op de ontzagwekkende citadel van Caïro, gebouwd in opdracht van de befaamde Saladin. Maar welke indrukken zou het stadsleven en de verhalen daarachter verder op hem hebben?

De fabelachtige Fatimiden

De Fatimiden heersen van 969 tot en met 1171 over Egypte en zijn de stichters van de stad Caïro. Tijdens hun regering beleefd het land langere periodes van groei en bloei, maar er zijn ook een paar diepe dalen. In dit stuk een grove schets van een aantal opmerkelijke figuren die bepalend zijn geweest voor de dynastie. Te beginnen bij het einde, om daar via het begin stapsgewijs weer naar terug te keren.

De ruïnes van Misr al-Fustat

Fustat werd in 641 gesticht en ontwikkelde zich tot een wereldstad, met op het hoogtepunt 200.000 inwoners. In de 13e eeuw wordt de stad overvleugeld door het nabij gelegen Caïro.

Damietta

Damietta werd in 1219 veroverd door een kruisvaardersleger. Toen het leger in 1221 naar Caïro optrok en verslagen werd, gaven de kruisvaarders in ruil voor een veilig aftocht de stad weer op.